Monday, March 30, 2015

පංච කකුධ භාණ්ඩ

       පංච කකුධ භාණ්ඩ භාවිතා කොට ක්ෂත්‍රීය රාජාභිෂේකය පැවැත්වීම ආරම්භ වන්නේ දේවානම්පියතිස්ස රජුගේ (ක්‍රි.පූ. 250 - 210) කාලයේදී ය. නොදුටු මිතුරන් වූ දෙවනපෑතිස් රජු හා අසෝක අධිරාජ්‍යයාගේ මිත්‍රත්වය හේතුවෙන් ලංකාවට රාජාභිෂේකය පැවැත්වීමේ ක්‍රමය හිමිවිය.

       පංච කකුධ භාණ්ඩ ලෙස හදුන්වන්නේ පරිහරණය කිරීමේදී සෞභාග්‍යය හිමිවනු ඇතැයි සැලකෙන භාණ්ඩ පහකි. ඊට වල්විදුනාව, මිරිවැඩි සඟල, මඟුල් කඩුව, සේසත හා නලල් පටිය අයත් වේ. අසෝක රජතුමාගෙන් ලැබුණු මෙම පංච කකුධ භාණ්ඩ උපයෝගී කොට ගෙන දෙවනපෑතිස් රජු දෙවන වරටත් අභිෂේක උත්සවයක් පැවැත්විය.

- අභිමානවත් ඉතිහාසය -

Wednesday, March 18, 2015

දස්කොන් මහ අදිකාරම

     ප්‍රංශ ජාතික පියෙකුට හා පෘතුගීසි ජාතික මවකට දාව ඉපදුනු පේදුරු ගැස්කොයින් පසු කාලයේදී දස්කොන් ලෙස ප්‍රසිද්ධියට පත්විය. කිරිවවුලේ රාළ, ඒදඩුවාවේ රාළ හා යාලේගොඩ මහ අදිකාරම ප්‍රමුඛ කණ්ඩායම විසින් ශ්‍රි වීර පරාක්‍රම නරේන්ද්‍රසිංහ රජුට (ක්‍රි.ව. 1707 - 1739) විරුද්ධව කරන ලද කුමන්ත්‍රණය අවස්ථාවේදී රජුව බේරා ගැනීමට ඉදිරිපත්වූ කණ්ඩායමේ කැපීපෙනුන නායකයෙකු වුයේ දස්කොන් රාළ ය. එම කැරැල්ලෙන් පසුව රජු විසින් ක්‍රි.ව. 1709 දී මොහුව මහ අදිකාරම් ධූරයට පත් කරන ලදී.

     නරේන්ද්‍රසිංහ රජු සෑමවිටම ප්‍රධාන මාළිගාවේ නොසිට හගුරන්කෙත මාළිගාවේ විසූ බැවින් අග මෙහෙසිය වූ ප්‍රමිලා හා දස්කොන් මහ අදිකාරම අතර රහස් ප්‍රේමයක් හට ගත්හ.

     කෙසේ හෝ මේ පිළිබඳව රජු දැන ගැනීම නිසා ක්‍රි.ව. 1715 දී රාජ උදහසට පත් වූ දස්කොන් මහ අදිකාරමගේ හිස ගසා මරා දැමීය. ඉතාමත් දක්ෂ කවියෙකු වූ දස්කොන් නිළමේ හා ප්‍රමිලා බිසව අතර හුවමාරු වූ කවි පෙළක් පහත දැක්වේ.

ප්‍රමිලා විසින් දස්කොන්ට

තුන්කල තුමුල වනයේ මල් රස නොවි            ද
කන්තල ගජන් කොපුලත බිගු රොනට වැ       ද
කන්තල පහර වැනි නිරිඳුට අසුව ඉ                 ද
පින්කල හිතනුවනි දැන් තැවෙනු කුමට           ද

දස්කොන් විසින් ප්‍රමිලාට

විසැස් කමලාව රස පහස නොවිඳ                   මා
දසිස් දුනි පොරණ ඇස දුටු පමණට                 මා
වෙසෙස් නුඹේ අමයුරු පහස ලත් පෙ             මා
මහිස් එකක් ගිය නම් නුඹේ නමට කි              මා

- මයුර රන්දුනු බණ්ඩාර -